Aline Nibet, erbestea harrapatu zuen begirada

Aline Marie-Louise Nibet (el Pertús, 1909 - Montpellier, 1983) Pertuseko emakume gaztea izan zen, eta kamera eskuan, errepublikako erbestearen eta Espainiara itzuleraren pasarte hunkigarrienetako batzuk dokumentatu zituen, historia garaikideko kapitulu ilunenetako bat. 1939ko otsailean, frankismotik ihesi milaka lagunek muga zeharkatu zutenean, betikotu zuen eszena bere etxeko balkoitik. Bere kamerarekin, errepublikanoen populazioaren exodoa, soldadu eta zibilen joan-etorria eta errefuxiatuen fluxua gainbegiratzen duten Frantziako segurtasun indarren presentzia jaso zuen. Haren irudiek, gaur egun Erbestearen Oroimenezko Museoan (MUME) ikusgai daudenak, igarobide eta ziurgabetasun egun haietako testigantza zuzena eskaintzen digute, Frantzia milioi erdi pertsonaren etorrerak gainezka egin zuenekoa. Erantzun instituzionalaren hoztasuna izan arren, erakunde askok eta herritar anonimoek drama humanitarioa arintzen lagundu zuten. Alineren familia izan zen horren adibide, behar zutenei janaria eta aterpea eskainiz.

[fitxategia8230]

Nibeten argazkiek ihesaldia ez ezik, ziurgabetasunez betetako Espainia frankista batera erbesteratu askoren itzulera ere dokumentatzen dute. Gerra ostean, asko erabaki zail baten aurrean aurkitzen ziren: Frantzian geratzea, non ez zuten etorkizunerako bermerik, edo Espainiara itzultzea, diktaduraren menpe. Frantziako kontzentrazio-esparruetako muturreko baldintzek asko itzultzera bultzatu zuten, haien zain zegoen errepresioaren arriskua bazen ere. Nibetek, historia dokumentatzeko bokazioari leial, atal hau ere bere kamerarekin jaso zuen.

Atzo, martxoak 29, larunbata, inauguratu zen erakusketak ondare bisual honetan sakontzen gaitu bere iloba Michèle Vert-Nibet-ek irudien kontserbazioari esker. Pertúseko gazteluan lehenengo aurkezpena egin ondoren eta gero La Jonquerako Porxos de Can Laportan, orain MUMEra iristen da, Alineren argazki talentua ez ezik, berreraikuntza historikoan bere ikuspuntuak izan duen garrantzia nabarmentzeko.

Erretiroan egindako dokumentazio lanaz harago, jakin-min intelektual handiko pertsona zen Nibet. Historiaz, musikaz, astronomiaz eta botanikaz sutsu, Europan zehar bidaiatu zuen bere kamerarekin interesa pizten zuen guztia jasoz. Diskrezioa izan arren, gaur egun Katalunia eta Frantzia arteko muga natural horretan bizitako gertakariak hobeto ulertzeko aukera ematen duen argazki-ondarea utzi zuen.

[fitxategia2e200]