Arkeologia eta historia museoen erantzukizun soziala izugarria da. Urteetan zehar entitate hauek, antolatzen dituzten jarduera ugariren bitartez, gizartearen gizarteratzeko eta ikasteko gune bihurtu dira. Eta ez dezagun hitz egin ere ikastetxeekin duen harremanaz, non neurrira egindako proiektuekin lan egiten baitu. Arkeologia-museoek, gehienbat, desagertutako, jada existitzen ez diren gizarteen berri ematen digute. Baina, bestalde, gizarte hauek ikerketa-eremu eta erreferentzia-eredu aberatsa dira oraina ulertzeko, dagoeneko bizi izan diren eta errepikatzen diren prozesuak ezagutzeko.
Museo konprometituek eduki berriak sortzea bilatzen dute, iraganeko ideiak, kontzeptuak, fenomenoak, egungo gaiak erakutsi eta azaltzea, bilduma beretik diskurtso berriak eta ikuspegi desberdinak sortuz. Objektua 360ko ikuspegitik adieraztea Kontzeptu honen arabera egingo ez balitz, jada ez ginateke garrantzitsuak izango, beharrezkoa izateari utziko genioke. Arkeologia natur zientzietatik hurbilen dagoen gizarte-zientzia da, eta gizarteak beren objektuetatik aztertzeko xedearekin, inongo aldi kronologikora mugatu gabe, mundua iragazkirik gabe begiratu eta ulertzeko oinarrizko errebisio kritikorako tresna bihurtzen da.
Gero eta digitalagoa den mundu batean, egiazko objektuak bere burua erakusteari uzten diola aurki dezakegu, irudi batek ordezkatzen duela, errealitatetik, orainalditik, errealitatetik urruntzen dela; hori onartezina izango litzateke! Historiaren istorioa orain konparazio arkeologikoetatik soilik kontatu daiteke, zientziak emandako frogetatik eta askotan historia ofizial eta idatziaren berrikuspen kritiko bihurtzen da. Horregatik, gaur egun inoiz baino gehiago museoaren objektuak berebiziko garrantzia du. Antzinako Egiptoko historia ezagutzea adibide ona da. Urteak daramatza Egiptoko historia idatzizko dokumentazioaren alborapenarekin kontatua, eta askotan bertan lan egin zuten arkeologoek zuzentzen zuten praktika arkeologikoa, historia ofiziala, historia idatzia, idatzitako testuen itzulpenaren fruitu hori baieztatzeko helburuarekin. antzinako egiptoarrak.
Museoek bildumak berrikusi behar dituzte, bereziki XVIII. mendearen amaieran eta XIX.aren hasieran potentzia handiek espedizio zientifikoek edo karrerako soldaduek ekarritako mundu osoko objektuekin egin zituzten lehen bilduma handi haiek. Jada gaur egungoa ez den ikuspegi batetik alboratuta dauden bildumak oinordetzan jaso ditugu, non emakumezkoen ekarpen guztiak alde batera utzi edo herri soil edo menderatuen historia baztertu, existituko ez balitz bezala. Adimen artifizialaren ate zabaletik sartzearekin eta dagoen eta tresna digital berria elika dezaketen datu faltsu edo zehazgabeen kopuru izugarriarekin, premiazkoa da informazioa kontrastatuko duen begirada arkeologikoa lantzea. Museoek, kultur eragile gisa, berebiziko garrantzia dute. Inoiz baino gehiago, museoak historian zehar fenomeno sozial ezberdinen existentzia frogatzen duten "egintza notariala" bihurtzen dira.
[fitxategia9d6d9]