Teatre Lliure, eszenatoki paregabea, arratsalde erdian itxaroten gintuen –lana eta familia bizitza uztartzen saiatzeko Europako ordua– Catalunya Cultura Fundazioaren 10 urteak eta, era berean, Enpresa eta Kultura Gaua ospatzeko, non konpainiek. kulturaren aldeko apustua egiten dutenak, kultura sortzen duten goi mailako kultur enpresak eta kultura posible egiten duten herrialdeko eragile artikulatzaileak aintzat hartzen dira. 500 pertsona baino gehiago ginen, jende kopuru hori mobilizatzea kudeatzea basakeria bat; hortaz, fundazioko talde osoa –bide batez, emakume guztiak– zoriondu behar da, bere patroi eta mezenas, eta zuzendari hiperaktiboa, Maite Esteve, eta beste hiperaktibo bat, entitateko presidentea, Eloi Planas ekintzailea, Fluidrako. . Jende mota: enpresaburuak eta ekintzaileak, arlo ezberdinetako politikariak (enpresa, kultura, parlamentua...), arte fundazioak (Vila Casas, Sorigué, Coromina Isern...) eta zenbait sortzaile. Bruno Oro aktoreak aurkeztu zuen ekitaldian -epopeia batzuk utzi zituen- eta Josep Rull Kataluniako Parlamentuko presidentea izan zen; Sònia Hernández Almodóvar Kultura sailburuarena; eta Enpresa eta Lan sailburua, Miquel Sàmper; baita Zirkulu Ekonomikoko presidentea, Jaume Guardiola, edo Bartzelonako Merkataritza Ganberako presidentea, Josep Santacreu, besteak beste. Zinegotzi ohien artean, Ferran Mascarell –zinegotzi zenean fundazio honen sustatzailea– eta Santi Vila, zinegotzi gisa ere lagundu zion. Eszenaratzea oso anglosaxoia zen, ausarta, erritmoarekin, puntu informalarekin eta baita, tarteka, ekitaldiaren garrantzia banalizatzeko arriskuarekin. Antzerkia, musika, artea, osagai guztiak.
Harritu ninduten eta parlamentuetan esandako gauzak: Espainiako mezenasgo legea onartzen den bitartean, ikusiko dugu nola garatzen den eta zer eragin duen, Katalunian horren aplikazioa atzean geratzen ari da, atzean, atzean... eta Josep Rull utzi behar izatea -parlamentuko presidentea (herrialdeko gobernuko presidentea ez dena)-, fundazioko presidente Eloi Planasen diskurtsoa zapalduz, egin zezakeen ez dakit zerbait agintzen: saiatu. Katalunian ez dagoela dirudien lege hori bultzatzea. Harrituta geratu nintzen ere, protokoloari buruzko gauzak, Kultura sailburuak ezer esan ez izanak -esateko asko daukana- edo Enpresa ministroak, bere pisua duen herrialdeko gizarte eta enpresek kulturaren aldeko apustua egin dezaten, Askok hirugarren sektoreko, arlo sozialeko gaiengatik egiten duten arren; Puntu honetan, argitu nahi dut kultura lehen premiazko eremu soziala dela, eta, askotan eta COVID-en garaian frogatu zen bezala, bizi-kalitate, sormen eta buru-osasun hobeak garatzen gaitu. Zentzu horretan, kultura nuklearra dela, ezinbestekoa dela eta kulturarik gabe ezer ez garela azpimarratu du saridunetako batek, RCR arkitekto taldeak. Laborantzatik datorren kultura: lurra, izpiritua edo behar dena.
[fitxategia685dc]
Argi dagoena da bide luzea dagoela egiteko eta mezenasgoa eta filantropia bultzatzen lehena izan behar duen administrazioak eredurik jartzen ez badu, zaila izango dela enpresa eta gizarte munduak dinamika bera izatea. munduko beste herrialde batzuetakoak. Eta enpresei buruz ari garela, saridunen artean, Casa Seat ekimenerako Seat –Casa Cupra deitu beharko diogu, erritmo honetan Fiat lizentziatik zetorren marka ikusezin bihurtuko delako–... edo proiektu saritua. "Brava Arts", La Bisbaleko industria-fabrika zahar bat berreskuratzen duena, eta, proposamena gustatu zitzaidan arren, Terres de l'Ebreko Som(riu) jaialdia interesgarriagoa izan zela uste dut, bere mezu eta balio guztiengatik. eta herrialdearen oreka. Ilusio handiz aurkeztutako proiektua da La Brava, baina zehaztasun askorekin, Bisbalen industriarik ez baita geratzen -faltsua-; badirudi La Brava-ri esker aurreko kutsu artistikorik gabeko biztanleria biziberritzen ari dela -faltsua-; dinamismo musikala (Manzoni...), erliebearen artistak (Pere Noguera, Santi Moixek bere zeramikazko lan guztiak hor ditu) eta zirku eta antzerkiaren mundua, museo nazionala izatera deitutako zeramika museoaz gain. Kataluniako zeramika, Illa presidenteak berak joan den astean bisitatu zuena eta, zeramika eskolarekin batera, zaharrak eta modernoak bat egiten duten mugimendu artistiko eta kulturala eraikitzen ari dena. Ausarten bisitarik jaso ez duen museoa, empordaneteko glamourrekin jolastu baitzuten ikuskizun eszenikoak ekoizten zentratutako kultur konpainia baten epopeia erakartzeko, funtsean, diruarekin jarraitzeko, zerbait koherentea eta oinarrizkoa, baina ez bezain altruista. saldu bezala. Horrez gain, proiektu honek -monumentala eta oso deigarria- buztinezko oinak ditu, jabea, Ramon Romaguera, herriko alkate ohia, bere adinekoa baita eta bere ondorengoek Brava lantegiko hirigintza-plangintzan espazio kualifikatu bat baitute egiteko. han etxebizitza, eta Empordà-n aldarrikapen ona dela eta ekoitzitako lan guztia azkar desager daitekeela. Ea ez gertatzea.
Baina itzul gaitezen kulturara, kultur industrietara eta enpresa eta enpresetara. “la Caixa”-k hamarkadetan kulturaren sektoreari buruz egiten dituen txosten zehatzez gain, Generalitateko Kultura Saileko datuak ere erabiltzen ditu Concak; Duela gutxi Fundación Banco Santanderren txosten bat irakurri ahal izan dut -Kultura Ministerioaren datuekin-, ezagutzen ez genituen adierazleak nabarmentzen dituena edo lehendik ezagutzen genituen batzuk errepikatzen dituena, kultur langileak guztizkoaren %3,4 baitira, 700.000 lanpostu; kultur langileen %70ak goi mailako ikasketak dituela, baina soldatak batez bestekoaren azpitik daudela; eta hori, 115.000 kultur enpresa baino gehiagoetatik, batzuetan mirari baten bidez bizirik irauten dutela dirudi. Halaber, nabarmentzen da Espainiako kultur BPGa Madrilen eta Katalunian kontzentratzen dela funtsean, eta %2,2 dela, 27.201 milioi euro, horietatik %79 liburu eta prentsa eta arte plastiko eta ikus-entzunezkoen alorretan. Harritzen nauena, baina harritzen ez nauena, enpresa hauen %71k ez duela kontraturik duten langilerik; gehiengoa, %64,3, euren proiektuak martxan jartzen dituzten autonomoak dira: erabateko ekintzailetza edo erabateko inkontzientzia!
Hori dela eta, Fundació Catalunya Cultura bezalako entitateek –eta baita ICEC-ek ere– ezinbesteko laguntza eta tutoretza proaktiboa egiten dute. Horrez gain, Fundació Catalunyaren ildo nagusietako bat enpresa mundua kulturaren aldeko apustua gure gizarteen aldeko apustua dela ezagutaraztea da. Kultura igogailu sozial gisa. Eta, amaitzeko, uste dut Kultura Sailak argiago izan beharko lukeela Catalonia Cultura bezalako oinarrizko fundazio batek Sailaren beraren organigramaren barruan izan behar duen egokitzapena, hala badagokio. Eredu publiko-pribatuak giltzarri dira etorkizuneko dinamikak gidatzeko eta beharrezkoa da kulturaren edo kulturen bizkarrezurreko entitate horiek pluralean indartzea.