Tatxo Benet: "Ez dut sinesten autozentsura kontzeptuan. Artista bati piezarik ez eramateko esaten badiote eta ez duela janzten, hori al da autozentsura?"

Santiago Sierraren ARCOn, zentsuratu ez zen apur bat lehenago, Political presos in contemporary Spain obraren erosketa izan zen bere arte zentsuratuaren bildumaren sorrera, zeinak dagoeneko berrehundik gora obra ditu zentsuratuak, erasotuak, salatuak edo. erakusketatik kenduta. Horietatik berrogeita bi museografia bikainarekin eta istorio iradokitzaile batekin daude ikusgai. Lanen artean, Picasso bat, Leon Ferrariren F-16 batean Kristo gurutziltzatua, Aita Santuak asko kritikatua, edo David Cernyren Saddam Hussein.

Denek esaten diote bildumazalea dela. Biltzeko gogorik al duzu?

Bildumazale izateko txukun egon behar da, eta ni ez naiz oso txukuna. Gaztetan txartel komertzialak biltzen nituen eta Lleidako autobus txartelak biltzen nituela gogoratzen naiz, baina gizakiak biltzeko grina du ezer baino gehiago. Ez daukat ideiarik, noiz sortu zitzaidan artea biltzeko gogoa. Ez nintzen horretaz jabetu. Agian gelan erosi eta zintzilikatu nituen lehen kartelekin. Finantza gaitasuna nuenean hasi nintzen gauzak erosten. Vinçonen Gabonetan, obra ez oso handiak erosi zituen, Júlia Montilla, Susana Solano edo Santi Moixenak. Lladró erosi zuen jendea zegoen, nik Susana Solano erosi nuen. Gero, etxean erakartzen nauten eta zentzu artistikoa duten gauzez inguratuta egotea gustatzen zaidanez, koadro gehiago erosten hasi nintzen, Plensa, Barceló... norberaren gozamenerako. Eta apurka-apurka arte garaikidearen munduan sartzen zara, arte azoketara joaten zara eta erosten, eta horrela joan zen.

Arte Debekatutako Museoaren sorrera Santiago Sierraren lanaren erosketa preso politikoei eskainitakoa da?

Bai, baina ñabardurekin. Zentsuratu aurretik erosten dut. Urte hartan ezin izan nintzen bertara joan, baina argazkiak ikusi nituen eta lanak interesatu zitzaizkidan. Goizeko zortzietan galerista bati deitu eta erosteko eskatu nuen. Hala egin zuen eta ordubeteren buruan kendu egin zutela ohartarazi zidaten. Hasieran pentsatu nuen erretiratzen zutela erosi nuelako; orduan azaldu zidaten ezetz, zentsuratu eta kendu egin zutela. Horrek ez ninduen automatikoki arte zentsuratua bildu nahi izatera eraman, baina zentsura gaiekiko interesa piztu zuen. Handik gutxira hiru lan erostea erabaki nuen: Ines Doujak-en Joan Karlos I.a errege sodomizatu baten eskultura, komisarioen kargugabetzea eta MACBAko zuzendariaren dimisioa ekarri zuena, eta zezenketen gaiari buruzko bi argazki, zentsuratuak izan zirenak. Bartzelonako Udala, bata Trias etapan eta bestea Colau etapa. Eta gauzak begiratzen hasi nintzen, baina museo bat egiteko asmorik gabe. Eta Silence rouge et bleu deskubritu nuen, Zoulikha Bouabdellach-ena, asko gustatu zitzaidan. Lan itzela da, etxean eduki ezin dena, biltegi batean eduki behar dena. Zertarako balio zuen nire bilduma pertsonalak? Eta ikusi nuenez asko zeudela, zentsuraturiko lanak, hauxe zen begiratzen jarraituko nuela erabaki nuen unea. Eta hor hasi zen dena.

[fitxategia9bbb7]

Asko aurkitu zituen.

Eta harritu nintzen zein erraza den haiek aurkitzea eta eskuratzea. Zentsuratutako lanak xanpain botila bat bezalakoak dira. Zentsuratzen dute, polemika handia sortzen da, egunkarietan bi egunetan agertzen da, arduradunek dimititu egiten dute eta orduan horretaz hitz egiteari uzten diote. Eta artistak pieza etxean dauka eta berak ez du estudiotik atera nahi, erakusketa bat egiten duenean denak hara joaten baitira piezaren bila eta gainontzeko lanari jaramonik egiten ez diotelako. Erosi nituen lanak nahiko eskura zeuden.

Bost urtean berrehun obra baino gehiago bildu ditu.

Harritu nintzen gai honekin bildumarik, museorik, galeriarik ez egoteak. Ezta gaiari eskainitako web orrialdeak ere. Hemendik pixkanaka sortu zen zerbait berezia egiteko ideia, lan hauek irakastea. Lehenengo erakusketa bat egitea pentsatu nuen, gero espazio hau aurkitu genuen eta ideia forma hartu zuen. Casa Garriga Nogués aurkitzea, Godia Fundazioa eta Mapfre Fundazioa egon ziren tokian, behin betikoa izan zen. Eta duela hiru urte alokatu nuen espazioa.

Berrogeita bi lan daude ikusgai orain.

bai Preso politikoentzakoa Lleidan dago, museo bat egingo genuela pentsatu baino lehen transferitu nuelako, eta Lleidako Museoan dago. 42 lan hauek aurkezten ditugu erakusketak diskurtso bat duelako, esanahi bat. Beste 170 antzezlan ditugu noizbait erakutsi beharko ditugunak, baina ez dugu presarik. Erakusketa hau aspaldikoa da.

Munduan museo paregabea da. Gustatu al zaizu harrera?

Ez zait ideia bikaina iruditzen. Museoak gauza askorekin egiten dira, txokolatea, kartetan, denetarik. Nola liteke inork ez izana obra zentsuratu eta debekatuei eskainitako museorik egin? Orain ere zaila egiten zait sinestea munduan bakarra dela, dakigunez. Uste dut oraintxe jakingo genukeela. Oihartzun handia izan du mundu mailan... Leku guztietan agertu da: egunkariak, telebistak, aldizkariak mundu osoan. Thailandia, Malaysia, Turkia, Japonia, Estatu Batuak, Kanada, Latinoamerika, Afrikatik. Sinestezina da. Mediapron egiten dut lan, non mundu mailan produktuak egiten ditugu, filmak eta serieak, eta ez dut inoiz ikusi museoko prentsaurrekorik.

Zoulikha Bouabdellah. Silence rouge en bleu.

Zein da lanik preziatuena edo lortzeko ilusio handiena egin dizuna?

Inoiz ez dakit zer erantzun. Baina batek esanahi berezi bat badu, Silence rouge en bleu da, Zoulikha Bouabdellah-ena. Hogeita hamar otoitz alfonbra islamiar eta hogeita hamar stiletto pare. Lan kezkagarri eta ederra, erlijio musulmanean emakumeek duten paperaz hausnartzen duena. Clichyko Udalak Charlie Hebdoren aurkako atentatuen ostean ez erakustea erabaki zuen eta zentsuraturiko lanen bilduma egiteko asmoz erosi nuen lehena izan zen. Baita Piss Christ, Andres Serranorena, non argazki bat artistaren gernuaren edukiontzi batean murgiltzen den. Zoulikharen lana aurkitu nuen, baina kontzienteki Andrés Serranoren bila joan nintzen pieza ikonikoa delako, erasoak jasan dituena. Estatubatuarrentzat oso ikonikoa da eta hain ezaguna eta hain baloratua ezen ezin genuela lortu pentsatu nuen. Eta eskuratu genuenean, oso pozik nengoen.

Goyaren Caprichosen aldeko apustua ere egin zuen.

Daukagun zaharrena da. Eragina izan zen, eta dagoen bezala, arrakasta izan zuela uste dut. Lehen inpresioakoak dira, eta eskaini zizkidatenean oso urruti erori zirela pentsatu nuen. Baina antikuarioarekin eta arte munduko jendearekin hitz eginda, ikusi nuen Goyaren figura modernoa dela eta istorioa oso interesgarria dela, eta erosketarekin aurrera jarraitzea erabaki nuen bildumari prestigioa ekarri zuelako.

Ba al dago zentsura eta autozentsura?

Ez dut sinesten autozentsura kontzeptuan. Artista bati piezarik ez eramateko esaten badiote eta ez duela janzten, hori al da autozentsura? Ez, norbaitek ez duela nahi esan duela da. Zer egin behar du artistak? Goyak uste zuen gobernu aldaketarekin kartzelara bidaliko zutela, lanak utzi eta alde egin zuen. Zoulikha Bouabdellah Clichyko alkateak eta elkarte musulmanek esan ziotenean, Charlie Hebdorekin gertatutakoaren ondoren, begira!, norbait hiltzearen erantzule egin zezaketela pentsatuta, ez zuela lana ekarri, baina zentsuratua sentitu zen. .

Eta inork presionatu zaitu?

ez Inork ez dit ezer esan. Hemen ez litzateke inoiz zentsuratuko, margolan bat erakusten den edo ez dudalako azken hitza. Eta hori ez dela gertatuko ziurtatzen dizut. Baina inork ez du nire bidean oztopatu.

Arte Debekatuaren Museoa ekimen pribatua da. Erakundeen laguntza izan al du?

Ez dakit nola esan. Negozio bat irekitzea bezala. Harreman beroak, inauguraziora etorri dira, eta laguntzaren seinale da. Akordiorik ez, ez alde ez kontra. Administrazioekin ez dut ikusten zer egin dezakegun, baina hiriko museoekin, agian bai. Pieza arraroa gara. Inork ez zidan esan lagunduko zidanik, baina ezta nire kontra joango zenik ere.

Patroi sentitzen al zara?

ez Gai honetan, ez. Ulertzen dudan mezenas bat artista bat babesten duen norbait da. Ez dut sentitzen eta arraroa iruditzen zait ni naizela esatea.

Erosteko lan bila?

Bai, hamar edo hamabost zerrenda bat daukagu eta lortu nahi ditugun erabaki behar dugu. Apur bat geldirik daukagu dena nola funtzionatzen duen ikusteko. Erantzuna oso ona izan da, jende asko izan dugu, nazioarteko eta bertako publikoa. Museoa hiriko beste erakargarri turistiko bat da dagoeneko. Eta horrekin turismoaren desestazionalizazioan laguntzen dugu.