Bleda y Rosa: "Gure irudiak eraikitzen ditugu horrela ikusi behar dugun konbentzionalismoak irauli nahian"

María Bledak (Castelló, 1969) eta José María Rosak (Albacete, 1970) argazkigintza baliabide gisa erabiltzen dute beren arte adierazpenerako. Haien elkarrekin egindako lana Argazkilaritza Sari Nazional gisa aitortu dute. Euren kamerak bildutako lurraldearen irudikapen zatien bitartez -makina analogiko bera, MAMIYA RB67 bat, hogeita hamar urtez-, Bledak eta Rosak espazioaren, denboraren eta historiaren arteko harremana aztertzen dute eta garrantzi historiko edo kulturaleko leku kargatuak harrapatzen dituzte. Bere ibilbidean zehar, argazkilaritza eta narrazioa uztartzen dituzten proiektuak garatu dituzte, iraganari eta gaur egungo eraginari buruzko hausnarketa gonbidatzen duten irudiak sortuz.

Nola hasi zen Battlegrounds eta Soccer Fields kontzeptua?

Camps de futbol proiektua genuen, 1992 eta 1994 artean garatu genuena. Lan germinal bat izan zen, non irudi bat eraikitzeko modua aztertzen ari ginen eta argazkilaritza euskarri gisa aurre egiten ari ginen. 1995ean Almansako guduaren oroigarrizko koadro bat ikusi genuen eta, hain zuzen, irudi hau, geografikoki ezagutzen duzun, baina beste modu askotan ezagutzen ez duzun leku baten oroitzapenezko koadro hau, abiarazle garrantzitsua izan zen guretzat. Gertuko geografia den Almansarekin hori gertatzen bada, zer gertatzen da Navas de Tolosarekin, Covadongarekin zerikusia duten beste geografia hauekin guztiekin? Aztertu dituzulako oroimenean dauzkazun guduak eta beti data eta leku dira.

Eremua dugu paradigma, ezta?

Izan ere, hala da. Landa ez da benetan interesatzen zaiguna, kalera atera, esploratu eta elkar ezagutzeko ideia hori baizik. Bi serie hauek Valentziako epizentrotik irteteko gogoa bideratzeko balio izan ziguten. Lehenengo, bizpahiru urtez oso iraulitako Camps de futboleko lehen sail honetan eta gero Camps de batallarekin, hau da, bizi garen tokiari begiak irekitzeko aukera eman ziguna.

[fitxategia1ae8e]

Eta giza irudiaren eza, zuzenean behintzat, zerbaiten matrizea den espazioak dira.

Beti iruditu izan zaigu hitz egitea interesatzen zitzaiguna belaunaldi askorentzat komunak ziren tokiak zirela, guztiontzat, aurretik joandako pertsona guztientzat, beraz, ez genuen oraina bideratzeko beharrik ikusten. momentua.

Memoria bat ezartzeko...

hain zuzen ere Narrazio dokumental bat dago, baina ez da luzea. Egia esan, gu, eta beharbada interesatzen zaizkigun egile gehienak, alde honekin lotuago gaudela, ez hain “soziala” edo argazkigintzaren momentu erabakigarri horrekin. Ez du esan nahi interesgarria iruditzen ez zaigunik, baina...

Fetixismo pixka bat ere bazegoen, mistizismoa.

Hurbilago sentitzen gara Walker Evans eta argazkilaritza objektiboki landu duten artista kontzeptualengandik.

Irudien eraikitzaileak zarete eta giroak sortzen zarete...

Guretzat interesgarria dena argazkilaritza zer den gainditzea da, hau da, irudiak bilatzea. Zerbait ikusten ari zarenean maila mentalean proiektatzen duzuna. Horrek ia euskarri fisikotik jauzi egiten du, imajinatzen duzunera. Bat-batean etortzen zaizun irudi hori.

Hori aztarnategi arkeologikoen seriean ere ikusten da.

Bai, Origen serieak bide beretik jarraitzen du, nolabait. Campos de futboletik datorren kate bateko beste kate bat da.

Memoria garaikidearen arkeologia, batzuetan egin nahi gabe.

Memoriaren arkeologia da. Denboraren kateamendua dago. Ezarrita dauden edo denbora luzez ikusgai jartzen saiatzen diren irudiak dira. Beti azpimarratzen dugu historia jorratzen dugun gaia den arren, beste bat gehiago dela.

‘Lucy’, de la serie ‘Origen’,

Deskodetzeko errazena delako. Azkenean, protagonista handia paisaia da eta bestea, begira, gauzak gertatzen dira...

Bai, batez ere paisaia garaikide hau da, oraindik besteen metaketa bat, atzean etorri den guztiaren, ahaztutakoaren biltegia...

Eta testura bisual oso zehatza.

1990eko hamarkadan, honi aurre egiten genionean, beldur pixka bat ere bazegoen. Artista askok ez zuten paisaiari buruz hitz egin. Bazirudien...

Alemaniako eskola, Erdialdeko Europa eskola eta ezer gutxi.

Bai, landa begiratzeko galdera hori, nahiz eta paisaiaren eraikuntzaz hitz egitea, irudien bidez paisaiak eraikitzea, ideia gaizto samarra zen.

Erice, Kiarostami eta zinema arloan beste batzuk, eta bukatu zen.

Aurreiritzirik edo konplexurik gabe joan ginen, ez dakit benetan zer. Gure kezka gaur egungotik gertuago zegoen eta bertatik bertara ezagutzea, gure esperientziaren bitartez, lekuak eta ez hainbeste kontatzen dizutenagatik.

Bai, asko kodetuta dagoelako, ezta?

Bai, barnean gure irudiak eraikitzen ditugu horrela ikusi behar dugun konbentzionalismoak irauli nahian.

Horregatik, isiltasunarekin ere jokatzen duzu. Barneko isilune bat sorrarazten didate.

Zuk esaten duzuna eremutik kanpo geratzen dena da, iruditik kanpo, bisual hutsa izan behar ez duena eta askotan ikusleari ekartzen diona.
Iradokitzen dizuna da, irudi bati begira ari zarenean osatzen ari zarena. Gertatzea gustatzen zaigu, orainaldian ari zara osatzen. Hona hemen jokoa, aktorearen magia. Badaude denboraltasun horrekin hainbeste lan egiten ez duten argazkilari edo artistak, momentuaren presentzia oso argia baitago. Eta hori denborarekin ere super aberasgarria da azkenean ikusten duzulako...

Garai bateko kartografia...

Isiltasuna, izan ere, horren parte da denboratik kanpo.
Irudiak eraikitzen saiatzen gara, ahal den neurrian, alferrikako zarata ahalik eta gehien kenduz. Poesiarekin edo idazkerarekin ere gertatzen da. Hitzak hitzak dira, baina zerbait idatz dezakezu eta gutxituz joan zaitezke, zerbaitera garraiatzen, edo super-deskriptiboa izan zaitezke eta fatxada horretan geratzen da. Guretzat inportanteagoa da gauzak kentzea, ipintzea baino, hitz egiten ari ginen arazketa hau, gutxieneko eduki.

[fitxategia35dc4]

Hemen badakit gutxiago gehiago dela. Zentzuzkoa litzateke.

Sortu irudiak ahalik eta elementu gutxienekin. Bai, horrek ez du esan nahi gauza bati buruz bakarrik ari zarenik, gehien gustatzen zaigun gauzetako bat hain irekiak egitea baita, interpretazio asko ahalbidetzeko. Ez mugatu. Dena markatzen ari zarela eta zooma handitzen ari zarela dirudienean, bat-batean futbol zelairik ikusten ez zarela esaten dizun irudi bat agertzen da, istripu topografiko hori ere ikusten ari zarela. Parte hartzaile bihurtzen zaituen irudia.

Nola planteatzen duzu lan teknikoa?

Ez dago misterio handirik. Ez ditugu formulak gordetzen. Modu analogikoan argazkiak ateratzen hasi ginen argazkiaren momentua partekatzeko aukera ematen zigun kamera batekin. Beste era batera esanda, tripode bat behar izateko nahikoa edo tamaina handiko kamera bat da. Postprodukzioarekin, ia ez dago digitala ez denik.

Ondo dago dinamika digitalaren aurka pixka bat egitea.

bai Izan ere, ez gara inoiz puristak izan. Film negatiboarekin lan egiten eroso sentitzen gara, daukagun kamera da, oraindik funtzionatzen du. Gainera, hizkuntza zehaztuago bat izatea eragiten du.

Argitalpenekin ere lan egiten duzu.

Artisau samarrak gara zentzu batean. Gauza gutxi dira hirugarrenen esku uzten ditugunak. Elkarrizketa prozesu honetan guztian egotea gustatzen zaigu, aurreko zatian, planoaren unean, baita zein irudi sartzen diren edo ez editatzen dugunean ere. Post bat dagoenean, onerako edo txarrerako, oso presente gaude.

Bai, inoiz ez duzulako lortzen nahi duzuna.

bai Gero, gainera, oso etsigarria da, gure kasuan, gehienetan beti erakunde batek ordaindu dituen argitalpenak izaten diren garaia baita. Badaude argitalpenetan negoziatzeko oso zailak diren elementuak. Mario Nieves edo Berenguer anaiekin lan egiteko zortea izan dugu, oso onak ez ezik, badakigu gure lana ezagutzen dutela eta nolakoak garen badakigu, beraz, askoz errazagoa da.

Nola sortu zen bikote hau, nola lan egiten duzu?

Pare bat gara horretara dedikatu aurretik. Hau balio bat da. Aldi berean sortu ginen, interesatzen zitzaizkigun gauza horiek gustu komun batean sartzen zirela ikusi zen. Hemendik uste dut zerikusi handia izan zuela lehen hitz egin genuen ideia honekin kalera ateratzeaz, esploratzeaz eta landara joateaz.

Oinarri adostu horren ostean, oso aberasgarria izan behar da kontraesanetara iristea.

Izan ere, asko gertatzen zaigu. Ideia batekin hasten zara eta laster “hau ezin da horrela izan”. Bakoitzak du ikuspuntu bat eta elkarren ideiei ekarpena egiten saiatzen gara.

Taldean lan egiten baduzu, taldean lan egiten duzu.

Noski, hori da. Zure irizpideak behin, bitan inposatu ahal izango dituzu, baina hirugarrenean, ondoan dagoena...

Azkenik, etorkizuneko proiektuak, garatu nahi izan dituzun gauzak?

Irekita ditugun proiektuetan lanean jarraitzeko gogo pixka bat dago, baina baita bizirik jarraitzeko ere. Erakusketa proiektu bat egin genuen Bartzelonan Mapfre Fundazioarekin, gero ICO Museora joan zena. Irudi hau mugimendura jauzia eman ahal izatea interesatzen zaigu. Aztertu behintzat. Eta orain kezkatzen zaituzten gaiak aztertzeko ideia honetan gaude eta, agian beste momentu batean, "ez, zorrotzak izan behar dugu" pentsatu zenuen. Ez du esan nahi argazkigintzarekin lan egiteari uzten diogunik, ez baita horrela.
Zinema kamera txiki bat eraiki genuen. Tira, eraikia, nolabait esateko, egin dugula dirudi. Lente bat jartzen joan gara kamera honekin dugun harremana keinu bat izan dadin. Hau da, hartu eta tripode posizio berean jartzea. Super aktiboak gara. Mota honetako proiektuak proban jarritako saihesbideak bezalakoak dira, aurrera egiteko aukera ematen digutenak.